Ministranci
Kim jest ministrant?
Ministrant:
A. Jest POMOCNIKIEM przy sprawowaniu Mszy Świętej i podczas innych nabożeństw liturgicznych. Ministrant usługuje księdzu, gdy przygotowywany jest ołtarz i dary ofiarne potrzebne do ofiary Mszy Świętej.
B. Jest tym, który NIESIE ZNAKI. Ministrant niesie pewne określone przedmioty, które dla liturgii są niezbędne. Są to przedmioty, które dla liturgii mają szczególne znaczenie. One mają ludziom wierzącym coś przedstawić i wskazać na inną rzeczywistość.
C. Powinien sam być ZNAKIEM. Ministrant przez służenie wskazuje, że każde nabożeństwo liturgiczne sprawowane w kościele, jest nie tylko sprawą kapłana, lecz sprawą całej parafii i wszystkich wiernych!
Każdy zatem ministrant powinien starać się osiągać doskonałość poprzez codzienne naśladowanie Chrystusa, modlitwę oraz pracowitość i sumienność. Ministrant przez swoje służenie pokazuje, że "uczestniczyć w liturgii" to znaczy także współdziałać i współtworzyć ją, czynnie się w niej angażując!
Od kiedy są ministranci?
W narodzie izraelskim było jedno pokolenie wybrane do służby w Świątyni - pokolenie Lewiego. W powstającym Kościele apostołowie potrzebowali kogoś do pomocy przy posługiwaniu wiernym. Wybrali więc siedmiu pomocników i nazwali ich diakonami, to znaczy sługami. Gdy wspólnoty chrześcijańskie stawały się coraz większe, wszystko co było do wykonania, dzielono w formie różnych zadań pomiędzy członków danej wspólnoty. W ten sposób można w kilku słowach przedstawić ministrantów i ich działalność. Sama służba wymaga czasami od ministrantów naprawdę bardzo wiele wyrzeczeń, ale pomaga w tym świadomość, że służy się samemu Bogu i ludziom. Poprzez służbę przy Ołtarzu ministrant może być bliżej Chrystusa, służyć Jemu i nosić określone przedmioty, przygotowywać dary ofiarne, dzwonić dzwonkami i co najważniejsze czytać Słowo Chrystusowe. Bycie ministrantem może być wielką radością. Przez swoją posługę ministranci wskazują, że każda Msza Święta i nabożeństwa są nie tylko sprawą kapłana, lecz sprawą całej parafii i wszystkich wiernych.
Lektorzy
Kim są lektorzy?
Lektor - (od łac. lector - czytający). Lektor jest ustanowiony do wykonywania czytań z Pisma Świętego, z wyjątkiem Ewangelii. Może także w procesji nieść lekcjonarz i ewangeliarz. Lektor posiada swoją własną funkcję liturgiczną i wykonuje ją, chociażby obecni byli duchowni wyższych stopni. Może on podawać także intencje modlitwy powszechnej, a także czytać antyfony. Gdy nie ma psalmisty, wówczas lektor może wykonać śpiew między czytaniami.
Od kiedy są lektorzy?
Kiedyś lektorami byli tylko mężczyźni - z rzadka chłopcy. Byli oni ustanawiani przez biskupa (w Polsce zwyczaj ten gdzieniegdzie zachowano), który udzielał im posługi lektoratu. Na urząd lektora należy powoływać osoby nadające się do tej funkcji, zarówno pod względem dykcji, jak i cech moralnych. Lektor musi cechować się dobrą dykcją, artykulacją, właściwą interpretacją tekstów, akcentów logicznych, naturalnością mowy, odpowiednim oddychaniem, modulacją głosu. Lektor ma kochać Pismo Święte, poznawać je i chętnie czytać. Strojem lektora jest alba przepasana cingulum.
Informacje, które ministrant powinien wiedzieć:
1. Kiedy ministrant wchodzi do kościoła:
A. Pokazuję, że jest ochrzczony - końce palców zanurza w wodzie święconej i czyni znak krzyża świętego. Znak krzyża uczyniony wodą święconą przy wejściu do kościoła, powinien przypominać o chrzcie świętym.
B. Zanim zajmę miejsce w kościele albo udam się do zakrystii, przyklękam przed tabernakulum!
2. Zakrystia - to pomieszczenie znajdujące się w każdym kościele. Przechowuje się w niej naczynia, księgi i szaty liturgiczne, zaś kapłan, ministranci, lektorzy i inni usługujący, przygotowują się do uczestnictwa w liturgii.
3. Punktualność ministranta - na swój dyżur ministrancki, nie przychodzimy nigdy na ostatnią minutę! Niezwykle ważną regułą obowiązującą każdego bez wyjątku ministranta jest przybyć 10-15 minut przed rozpoczęciem nabożeństwa.
4. Ubiór ministranta / lektora:
a) ministrant nosi krótszą szatę liturgiczną wkładaną na siebie, nazywaną komżą.
b) lektor nosi dłuższą szatę liturgiczną wkładaną na siebie, nazywaną albą.
5. Szaty liturgiczne kapłana podczas Mszy Świętej:
A. Humerał - jest to biała chusta okrywająca szyję lub głowę kapłana.
B. Alba - jest to długa biała szata symbolizująca łaskę chrztu świętego. Nazwa pochodzi od słowa łac. albus - biały.
C. Cingulum - jest to biały sznur (pasek), służący do przepasania alby.
D. Stuła - jest szczególnym znakiem biskupa, kapłana, diakona. Jest znakiem władzy kapłańskiej. Kolor zależy od charakteru danego święta.
E. Ornat - jest to wierzchnia ozdobna szata liturgiczna kapłana odprawiającego Mszę Świętą. Kolor ornatu zależy również od charakteru danego święta.
Szaty liturgiczne kapłana pokazują, że kapłan ma podczas Mszy Świętej szczególne zadanie do spełnienia - jako wyświęcony kapłan, przewodniczy z polecenia biskupa liturgii. Może on zamiast Chrystusa wypowiadać nad chlebem i winem słowa Ostatniej Wieczerzy.
F. Dalmatyka - szata liturgiczna diakona w Kościele rzymskokatolickim. Diakonat jest pierwszym z trzech stopni święceń sakramentalnych.
6. Co oznaczają kolory ornatu kapłana?
A. Kolor biały - kolor radości.
Używany jest:
- podczas Narodzenia Pańskiego i Okresu Narodzenia Pańskiego,
- w uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego i Okresu Wielkanocnego,
- uroczystości ku czci Jezusa Chrystusa,
- święta ku czci Świętych, ale nie męczenników.
B. Kolor czerwony - kolor krwi, ognia, miłości, kolor królewski.
Używany jest:
- w Niedzielę Palmową,
- w Wielki Piątek,
- w Uroczystość Zesłania Ducha Świętego,
- w święta ku czci świętych męczenników.
C. Kolor fioletowy - ten kolor jest znakiem pokuty i żałoby.
Używany jest:
- w okresie Adwentu (4 niedziele przed Narodzeniem Pańskim),
- w okresie Wielkiego Postu (40 dni przed Wielkanocą),
- podczas Mszy pogrzebowych.
D. Kolor zielony - kolor nadziei.
Używany jest:
- w niedziele zwykłe,
- w dni powszednie okresu zwykłego.
E. Kolor różowy - kolor radości wśród pokuty.
Używany jest:
- w III Niedzielę Adwentu (łac. Gaudete),
- w IV Niedziela Wielkiego Postu (łac. Laetare).
F. Kolor czarny - kolor smutku / żałoby.
Używany jest (rzadko) podczas Mszy Świętych pogrzebowych.
7. Ołtarz i to co do niego należy:
A. Ołtarz - jest miejscem sprawowania Najświętszej Ofiary i stołem Świętej Uczty.
B. Krzyż - na ołtarzu albo w jego pobliżu zawsze stoi krzyż. We Mszy Świętej świętuje się pamiątkę śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. O tym ma właśnie przypominać krzyż - znak zwycięstwa Chrystusa i Jego największej miłości.
C. Obrus ołtarzowy - ponieważ ołtarz jest świętym Stołem Pana, na którym sprawuje się Ucztę Paschalną, czyli Mszę świętą, dlatego leży na nim także obrus.
D. Świece i kwiaty - stojące na ołtarzu ukazują, że Msza święta powinna być uroczystym Świętem. Także w domu ustawione są na stole świece i kwiaty, gdy przeżywane jest szczególne święto. W okresie Adwentu i Wielkiego Postu na ołtarzu nie powinny stać żadne kwiaty.
E. Mszał Rzymski - w mszale nie są zawarte teksty Pisma Świętego do czytań mszalnych, lecz modlitwy przeznaczone do sprawowania Mszy świętej (tzw. Oracje), np.: kolekta, modlitwa nad darami, modlitwa po Komunii świętej, Modlitwy eucharystyczne, modlitwy na błogosławieństwo.
F. Kielich - jest to naczynie liturgiczne, w którym w czasie Mszy świętej umieszcza się wino do konsekracji.
G. Puryfikaterz - tym ręczniczkiem oczyszcza się i osusza kielich oraz patenę na Hostie.
H. Patena - leży na niej duża Hostia do konsekracji.
I. Palka - służy do nakrycia kielicha mszalnego; jest to kwadratowy kawałek usztywnionego płótna.
J. Korporał - kawałek płótna w kształcie prostokąta, który rozkładany jest na ołtarzu. Na nim dopiero stawia się kielich oraz patenę z Hostią podczas liturgii eucharystycznej, a podczas wystawienia ustawia się Najświętszy Sakrament w monstrancji.
K. Welon na kielich - tkanina (chusta) koloru odpowiedniego do dnia, którą nakryty jest kielich do momentu przygotowania darów ofiarnych. Ponownie kielich nakrywa się welonem po Komunii Świętej.
L. Puszka / cyborium - naczynie w którym jest przechowywany Najświętszy Sakrament.