„Chrzest jest fundamentem całego życia chrześcijańskiego i bramą otwierającą dostęp do innych sakramentów”

Katechizm Kościoła Katolickiego nr 1213

Miesiąc przed chrztem należy zgłosić się do kancelarii parafialnej z odpisem aktu urodzenia dziecka z Urzędu Stanu Cywilnego oraz świadectwem moralności chrzestnych wystawionym przez duszpasterza parafii, w której mieszkają. Przed chrztem zarówno rodzice (o ile stan prawny im na to pozwala), jak i rodzice chrzestni powinni przystąpić do sakramentu pojednania. W czasie Mszy świętej należy przystąpić do Komunii świętej. Dobrze jest ofiarować tę Komunię w intencji dziecka.

Rodzicami chrzestnymi mogą być ci, którzy:
- ukończyli 16 rok życia,
- przyjęli sakrament chrztu, Eucharystii, bierzmowania oraz pokuty i pojednania,
- są praktykującymi katolikami i prowadzą życie zgodne z zasadami wiary.

W obrzędzie chrztu Jezusa uczestniczy cała Trójca Święta: Bóg Ojciec, Syn Boży, Duch Święty. Bóg Ojciec jest głosem, wypowiada Słowo: Ten jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie. Syn Boży objawia pokorę Boga, wchodzi we wspólnotę z grzesznikami, przyjmuje na siebie nasze grzechy, ogałaca się. Duch Święty, który jest miłością, „unosi się między Ojcem i Synem” w postaci gołębicy. Jakby „łączy” ich; czyni Jednym.

Trójca Święta towarzyszy również początkowi naszego życia duchowego. Jest z nami w czasie sakramentu chrztu. Bóg Ojciec wypowiada te same słowa, które wypowiedział nad Jezusem. Jezus zaprasza nas do relacji przyjaźni. A Duch Święty napełnia Bożą miłością.

W chrzcie Jezusa uczestniczy również Jan Chrzciciel. Bóg chciał aby w tym ważnym wydarzeniu inicjacyjnym miał udział człowiek. Jan nie rozumie Jezusa, ale jest człowiekiem pokornym. Ma świadomość, że Jezus powinien go ochrzcić, a nie odwrotnie. Jednak, gdy widzi, że Bóg chce inaczej, „poddaje się” Jego woli. Rozumie, że ważniejsze jest posłuszeństwo Bogu, niż własna wizja oddawania Mu czci i służby.
Chrzest Jezusa przypomina nasz własny chrzest. To najważniejsze wydarzenie życia na ogół przeżywamy nieświadomie, jako niemowlęta. Liczy się wtedy intencja rodziców, chrzestnych i kapłana. Ale czy w późniejszym dojrzałym życiu towarzyszy nam świadomość chrztu? Słowo „chrześcijanin” jest bardzo blisko związane ze słowem „chrzest”. Być ochrzczonym, to być chrześcijaninem. Co to dla nas oznacza? Chrzest czyni nas dziećmi Boga Ojca, przyjaciółmi Jezusa, i daje miłość Ducha Świętego. Daje więc udział w boskim życiu. Jednak nie jest tylko przywilejem, ale również zobowiązaniem. „Christos” w języku greckim oznacza „namaszczony”. W chwili chrztu Jezus zostaje „namaszczony” przez Boga Ojca Duchem Świętym. Chrześcijanin jest uczniem Jezusa, a więc również ma udział w Jego namaszczeniu.  Zostaliśmy namaszczeni, by jak Jezus służyć i pomagać innym do zbawienia. Zwłaszcza ubogim, cierpiącym, chorym duchowo, dalekim od Boga, zagubionym. Jesteśmy powołani do dawania świadectwa w naszych środowiskach: w małżeństwach, rodzinach, środowiskach pracy, w gronie znajomych, przyjaciół.

Jakie warunki musi spełniać kandydat(ka) na ojca chrzestnego / matkę chrzestną?
Kodeks Prawa Kanonicznego określa to w kanonie 874 § 1. Do przyjęcia zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:
1. Jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest albo przez jego rodziców, albo przez tego, kto ich zastępuje, a gdy tych nie ma, przez proboszcza lub szafarza chrztu, i posiada wymagane do tego kwalifikacje oraz intencję pełnienia tego zadania.
2. Ukończył szesnaście lat, chyba że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz lub szafarz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku.
3. Jest katolikiem, bierzmowanym i przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić.
4. Jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub deklarowanej;
5. Nie jest ojcem lub matką przyjmującego chrzest.

Z tych zapisów wynika wprost, że ojcem chrzestnym ani matką chrzestną nie może zostać katolik niemający sakramentu bierzmowania albo katolik żyjący w związku niesakramentalnym (wspólne zamieszkiwanie bez sakramentu małżeństwa), albo taki katolik, który szerokim łukiem omija kościół, a do sakramentów świętych przystępuje już nawet nie od „wielkiego dzwonu”, ale nie przystępuje w ogóle.

Kto wydaje zaświadczenie dla rodziców chrzestnych?
Zaświadczenie to można uzyskać u proboszcza parafii, na terenie której aktualnie się mieszka (nieważne jest zameldowanie, ale rzeczywiste przebywanie).

Czy można ochrzcić dziecko poza swoją parafią?
Jest to możliwe, po uprzedniej pisemnej zgodzie proboszcza parafii, na terenie której się mieszka. Niemniej jednak najlepszym miejscem do celebracji chrztu jest świątynia parafialna rodziców dziecka. Podkreśla się w ten sposób, że przez przyjęcie sakramentu dziecko zostaje włączone do wspólnoty Kościoła. Widocznym znakiem Kościoła powszechnego jest konkretna wspólnota parafialna. Sakramenty święte powinny przyjmowane w parafii, w której dziecko mieszka, to znaczy sakramenty powinny być „przeżywane” we wspólnocie parafialnej, do której dziecko wejdzie przez chrzest. Dziecko wejdzie przez chrzest do Ludu Bożego, który przeżywa tajemnice wiary w określonej parafii.

Czy mogą być dwie matki chrzestne lub dwóch ojców chrzestnych?
Nie ma takiej możliwości. W sytuacji wyjątkowej może być jeden chrzestny.

Czy może zamiast chrzestnego być świadek chrztu?
Tak, ale dotyczy to tylko chrześcijan, którzy nie przynależą do Kościoła Rzymskokatolickiego.